Ontdek jouw recept voor meer Vitamine W(erkplezier)

Daar zat ik dan met al mijn talenten thuis op de bank.

Ik was fulltime mama en druk met onze dochters van 1 en 3. Een jaar daarvoor had ik een niet zo inspirerende, nieuwe baan. Oké, wel eentje die wel goed betaalde en lekker dichtbij was. Maar werkplezier? Helaas… Ik had deze baan gekozen met mijn hoofd, niet met mijn hart. En dat merkte ik: geen leuke verhalen over mijn werk, oninteressante taken moeten doen,  moe… Na zes weken ‘plichtsbesef’, zegde ik uiteindelijk tóch mijn baan in proeftijd op.

Toen ik daar na mijn ontslagname wegfietste, hoorde ik de vogels kwetteren. Ik voelde een intense vrijheid en dankbaarheid. Ik had gekozen voor mijzelf. Voor een sabbatical die rust bracht in het gezin en ruimte gaf voor bezinning op mijn loopbaan. Totdat ik een jaar verder was. Ik voelde mij opgesloten tussen de poepluiers, Nijntje-boekjes en volle wasmanden.

Nooit gedacht dat die situatie jaren later de bron werd van mijn bedrijfsnaam: Vitamine Werk.
In mijn beleving voedt werk namelijk mensen. Het maakt dat je ertoe doet, sociale contacten opdoet en jezelf persoonlijk ontwikkelt. Je kunt met jouw talenten iets zinvols bijdragen aan de wereld. Niet alleen binnen jouw eigen gezin of familie, maar ook in werk. Maar hoe weet je waar jij van gaat bruisen, waaruit jouw Vitamine W(erk) bestaat?

‘Het Vitaminemodel van Warr’ helpt je uit te vinden welke werkvitamines (of arbeidsvitamines zoals Warr het noemt) bijdragen aan jouw werkplezier. Zo ontdek je jouw recept om werk als een ware ‘Vitamine W’ te ervaren.
In het Vitaminemodel wordt het effect van werk op de geestelijke gezondheid vergeleken met het effect van vitamines op de lichamelijke gezondheid. Mijn inspiratie voor Vitamine Werk als naam blijkt dus zelfs wetenschappelijk onderbouwd te zijn. Tijd voor een nadere blik op werkvitamines, (werk)geluk, stress, burn-out en duurzame inzetbaarheid!

Vitaminemodel (Warr)

Het vitaminemodel van Warr (uit: Drenth, 1992)

Warr stelt dat er negen vitamines zijn:

1. Beloning
2. Sociale waardering
3. Veiligheid
4. Prestatie-eisen
5. Regelmogelijkheden
6. Afwisseling
7. Duidelijkheid
8. Interpersoonlijk contact
9. Gebruik van vaardigheden

Vitamines 1 tot en met 3 zijn te vergelijken met C- en E-vitamines: je kunt er nooit teveel van hebben.
Een hoge dosering of overdosis kunnen wel leiden tot een afzwakking van het effect of het effect niet niet verder toe. Kortom: als je veel van deze ingrediënten in je werk hebt, dan is dat fijn, maar niet altijd zaligmakend. Stress kan uiteraard wel ontstaan als er te weinig van deze vitamines is. Dan is er onvoldoende balans in geven en nemen.

Vitamines 4 tot en met 9 kun je vergelijken met vitamines A en D. Deze heb je nodig om prettig te kunnen functioneren. Als zij in jouw werk verweven zijn, dan maken ze meestal dat je met een goed gevoel terugkijkt op je werkdag. Mits deze vitamines de dagelijkse dosering niet overschrijden natuurlijk. Stress en burnout kunnen dan op de loer liggen.

Van sommige werkvitamines kun je er maar beter niet teveel hebben.
Een teveel van ‘A en D vitamines’ kan echter ook negatieve gevolgen hebben. Stel je kunt heel goed notuleren, maar je vindt het helemaal niet leuk om dat 60% van jouw werktijd te doen. Langdurig iets moeten doen wat je goed kunt, maar niet leuk vindt, kan zich gaan uiten in stress en een gevoel van overbelasting.

Een teveel aan regelmogelijkheden kan ook verwarrend zijn of minder focus geven. Afwisseling in werk is voor veel mensen fijn. Teveel afwisseling leidt echter tot een lage concentratie en prestatie. Daardoor voel je minder voldoening en motivatie in je werk.

Een teveel aan duidelijkheid is ook niet fijn. Dit leidt volgens Warr tot weinig gevoel van controle over de werkzaamheden/eigen regie. Alles is immers al bepaald en vastgelegd. Daarnaast biedt het weinig ruimte voor ontwikkeling en creativiteit van jou als medewerker.

Interpersoonlijk contact kent ook zijn grenzen. Als je heel veel gesprekken met mensen op een dag hebt (hulp- of dienstverlenend), dan leidt dat volgens Warr tot een verlies van de persoonlijke controle over het werk. Het kan zelfs leiden tot een gevoel dat je twijfelt aan je eigen kunnen. Denk hierbij aan negatieve gedachten over jezelf, zoals: ‘’Ik kan het werk niet aan”, “Ik word overvraagd”, “Ik voldoe niet” . Kortom: eisen, afwisseling en duidelijkheid: het zijn allemaal belangrijke ‘werkvitamines’, maar neem ze wel met mate in.

Onderzoek welke werkvitamines jou wel of geen energie geven.
In je loopbaan kies je steeds opnieuw voor werk dat meegroeit met jouw levensfasen, wensen en behoeften. Werk dat voedt en zowel geestelijk als lichamelijk bij jouw kunnen van dat moment past. Zo kun je stress en burn-out helpen voorkomen.  Interessant is dus in welke hoeveelheden jij stimulerende werkvitamines ‘inneemt’ per dag.

• Van welke neem je er teveel? Welke kom je tekort?
• Wat is het effect hiervan op de beleving van jouw (werk)geluk, zoals flow, positieve emoties, relaties, betekenis en prestaties?
• Waar in de werksituatie geven de vitamines energie en waar stagneert het?
• Wat heb je nodig om gemotiveerd en bekwaam je werk te kunnen doen? Is er een gesprek nodig met jouw leidinggevende?
• Kun je je functie bijslijpen zodat hij beter bij je past? Misschien toch een andere positie intern of extern proberen te krijgen?
• Of blijkt dat je meer aandacht wilt voor jouw balans werk/privé en gezondheidsissues zoals stresshantering en voorkoming van burn-out?

Loopbaanbegeleiding boost jouw ‘Vitamine W-gevoel’.

Een loopbaancoach stimuleert jou om beweging in je loopbaan te brengen. Deze beweging helpt je om uit je  ‘dip’ te komen en een ‘boost’ te geven aan jouw werk en loopbaan. Bijschaven waar je kunt, zodat je meer werkplezier en balans ervaart.

Mocht je vragen hebben: ik help je graag je eigen ‘bijsluiter’ te ontwikkelen: een helder recept voor jouw persoonlijke Vitamine W(erk). Bel voor een vrijblijvend intakegesprek: 06-43058688 en laat je inspireren.

Carina de Wilde
Coach & trainer op het gebied van werk, loopbaan en persoonlijke ontwikkeling

Literatuur
Drenth, P.J.D., Thierry, Hk., Wolff, Ch.J. (1992). Nieuw Handboek Arbeids- en Organisatiepsychologie, Bohn Stafleu van Loghum, Houten/Zaventem.
http://www.ivpp.nl/geluksmeter/onderzoek/    dd 27 januari 2016
Dijkstra, P (2015). Psychologie voor in bed, op het toilet of in bad, BBNC uitgevers, Amersfoort
Bron quote: oorsprong bron onbekend
http://werkbeleving.blogspot.nl/p/job-characteristics-model.html
8 mei 2017